Niedziele handlowe 2022 – kiedy sklepy będą otwarte?

Niemal każdy z nas zna sytuację, gdy planując przygotowanie śniadania lub obiadu okazuje się, że w domu brak potrzebnego składnika (bądź nawet kilku!). Zazwyczaj problem ten jest łatwo rozwiązać, po prostu udając się do sklepu i kupując niezbędne wiktuały. Sytuacja nieco skomplikować może fakt, gdy okazuje się, że ten dzień to akurat niedziela niehandlowa. Ponieważ zapowiada się, że w 2022 roku tych będzie na przestrzeni roku całkiem dużo, warto zawczasu sprawdzić, w jakie dni tygodnia sklepy spożywcze będą nieczynne.

W dalszej części artykułu przybliżymy kalendarz planowanych niedziel handlowych na 2022 rok oraz wskażemy, które placówki będą wtedy otwarte. Jest to szczególnie ważne, ponieważ przepisy te są stosunkowo nowe, a daty handlowych niedziel zmienne. O ile większość konsumentów przyzwyczajona jest do faktu, że w dni wolne od pracy, takie jak Boże Narodzenie, Wielkanoc, czy Narodowe Święto Niepodległości większość sklepów i placówek handlowych jest nieczynna, w przypadku niedziel nie jest to wcale takie oczywiste. Warto więc upewnić się, które niedziele w ciągu kolejnych miesięcy nie będą objęte zakazem handlu.

Zakaz handlu w niedziele w Polsce

Ustawa mówiąca o zakazie sprzedaży w niedzielę weszła w życie w 2018 roku, jednak początkowo zakaz objął mniejszą liczbę dni. Od 1 marca do 31 stycznia 2018 roku sklepy mogły być otwarte zarówno w pierwszą, jak i ostatnią niedzielę miesiąca. Na zakupy można było również udać się na jedną niedzielę przed Wielkanocą oraz w dwie niedziele poprzedzające dzień Bożego Narodzenia. W kolejnych latach daty te ulegały jednak modyfikacjom (już w 2019 sklepy otwarte były jedynie w ostatnią niedzielę miesiąca), od ustawy przewidywane są również wyjątki. Dlatego z pomocą może przyjść kalendarz niedziel handlowych na 2022 rok, ponieważ w tym przypadku może być ciężko stwierdzić na pierwszy rzut oka, czy w dany dzień sklepy będą otwarte. Wiadomość o zamkniętych placówkach może również pomóc z góry rozplanować robienie zakupów tak, by nieczynny sklep spożywczy nie był dla nikogo zaskoczeniem.

Niedziele handlowe w 2022 roku

Od 2020 roku handlowych niedzieli może być maksymalnie siedem, w związku z czym sklepy otwarte były na jedną niedzielę przed Wielkanocą, w obydwie niedziele wypadające bezpośrednio przed Bożym Narodzeniem, oraz w ostatnią niedzielę stycznia, kwietnia, czerwca oraz sierpnia. Należy jednak mieć na uwadze, że ustawa dopuszcza pewne wyjątki (na przykład w ubiegłym roku, zakaz handlu nie obejmował wypadającego w niedzielę szóstego grudnia). Jednak aktualnie z całą pewnością można powiedzieć, że w 2022 roku sklepy czynne będą jedynie przez siedem niedziel. Będą to ostatnia niedziela stycznia, dwie niedziele w kwietniu, po jednej w czerwcu i sierpniu, oraz dwie w grudniu. Dla ułatwienia przedstawiamy również poniższą tabelkę, w której wyszczególnione są konkretne daty.

Jak łatwo zauważyć, sklepy nieczynne będą przez wszystkie niedziele lutego, marca, maja, lipca, sierpnia, września, października i listopada, co łącznie daje aż czterdzieści pięć niedziel niehandlowych. Warto mieć to na uwadze, udając się na większe zakupy lub kompletując domowe zapasy.

Wyjątki nieobjęte zakazem prowadzenia sprzedaży

Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta dotyczy większości sklepów, jednak nie wszystkie punkty sprzedające różnego rodzaju artykuły muszą dostosować swe godziny otwarcia do nowych przepisów. W praktyce oznacza to, że przy spełnieniu wymienionych w ustawie warunków, niektóre miejsca mogą pozostawać czynne również w niedziele niehandlowe. Łącznie wymienionych jest ponad trzydzieści wyjątków (konkretnie mowa jest o trzydziestu dwóch), czyli rodzajów placówek nieobjętych zakazem. Warto przypomnieć sobie, które sklepy pozostają otwarte dla klientów niezależnie od wypadającej akurat daty.

Lista ta może okazać się pomocna w nagłych wypadkach, takich jak wizyta niezapowiedzianych gości czy inne sytuacje awaryjne. Pomoże też rozwiać wątpliwości w sprawach zakupów w centrach handlowych i innych miejscach użyteczności publicznej. Do przepisów zakazujących sprzedaży w większość niedziel w roku nie muszą stosować się na przykład stacje paliw, w związku z czym nawet w niedzielę nie tylko można zatankować samochód, ale i udać się do sklepu przy stacji benzynowej, by tam nabyć niezbędne artykuły. Otwarte pozostają również cukiernie, piekarnie oraz lodziarnie. Powodów do obaw nie będą miały również osoby, które w niedzielę zechcą kupić kwiaty lub wysłać na poczcie list czy widokówkę. Wyjątkiem od ustawy objęte są również sklepy w strefach wolnocłowych oraz placówki handlowe na dworcach i lotniskach lub w portach.

Skrócony wykaz placówek

Najczęściej spotykane miejsca, których zakaz o handlu w niedziele i święta nie dotyczy, wyszczególnione zostały w poniższej liście. Może okazać się ona szczególnie pomocna w wypadku, gdy zaistnieje konieczność zrobienia niespodziewanych zakupów. Wyjątki od ustawy obejmują placówki takie jak:

• apteki
• zakłady lecznicze dla zwierząt
• stacje paliw
• placówki pocztowe
• kwiaciarnie
• piekarnie, lodziarnie oraz cukiernie
• bary i restauracje
• sklepy internetowe
• sklepy znajdujące się w strefach wolnocłowych
• sklepy prowadzące sprzedaż pamiątek
• placówki handlowe na dworcach, w portach i na lotniskach
• placówki handlowe w hotelach
• placówki handlowe zlokalizowane na festynach, jarmarkach i innych tego typu wydarzeniach
• placówki handlowe znajdujące się na terenie jednostek wojskowych
• miejsca, w których sprzedaż prowadzona jest osobiście przez właściciela sklepu lub franczyzobiorcę, we własnym imieniu i na własny rachunek.

Powyższe wyjątki sprawiają, że część sklepów pozostaje czynna również w niedzielę, mimo że na pierwszy rzut oka wydawać mogłoby się, że klasyfikują się przede wszystkim jako sklepy spożywcze. Do placówek, które mają zezwolenie na prowadzenie sprzedaży bez względu na dzień tygodnia, należy na przykład popularna sieć sklepów Żabka, które mają status placówek pocztowych. Z kolei większość supermarketów i punktów sprzedaży znajdujących się w centrach handlowych musi pozostać nieczynna zarówno w święta, jak i w przeważającą większość niedziel (o ile nie posiadają statusu placówek pocztowych bądź piekarni). Nie dotyczy to punktów sieci zlokalizowanych na dworcach lub w innych miejscach wymienionych w ustawie.

Nowelizacja ustawy obowiązująca od 01.02.2022

By uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, należy również zapisać w pamięci fakt, że od 1 lutego 2022 wchodzi w życie nowelizacja ustawy o ograniczeniu zakazu handlu w niedziele i święta. Ma to na celu uszczelnienie przepisów w taki sposób, by nie mogły ich omijać niektóre miejsca uznawane za placówki pocztowe, jednak w rzeczywistości trudniących się w przeważającej większości sprzedażą różnego rodzaju artykułów. Nowelizacja ta zakłada, że w niehandlowe niedziele czynne będą mogły pozostać jedynie punkty, których rzeczywiste przychody z prowadzenia usług pocztowych przekraczają 40% wszystkich przychodów. Warto mieć ten fakt na uwadze, ponieważ może zdarzyć się, że w związku z tym od początku lutego zamknięte w niedzielę będą miejsca, których dotychczas zakaz handlu nie obejmował.

Co jeszcze warto wiedzieć o zakazie prowadzenia sprzedaży?

Za złamanie przepisów dotyczących zakazów sprzedaży prawnie odpowiadać może wyłącznie pracodawca, w związku z czym ewentualna kara nie grozi kasjerom bądź sprzedawcom niebędącym właścicielami (albo franczyzobiorcami) placówki. Przewidywana kara finansowa w wypadku niedostosowania się do zakazu handlu w niedziele i święta wynosi od tysiąca do stu tysięcy złotych. Jak wynika z raportu przedstawionego przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii, wprowadzenie ograniczeń sprawiło, że Polacy spędzają więcej czasu wraz z rodziną lub przyjaciółmi.

Korzystnie zmiany przedstawiają również badania przeprowadzone przez NSZZ „Solidarność” (która brała udział w projekcie będącym inicjatywą obywatelską Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej, na której wniosek przyjęta została ustawa), według których obecne ograniczenia pozytywnie ocenia aż 89% pracowników tego sektora gospodarki. Warto również wspomnieć, że Polska nie jest jedynym krajem w Europie, w którym obowiązuje zakaz prowadzenia sprzedaży w niedziele i święta. Podobne przepisy spotkać można również w Niemczech, Austrii i Szwajcarii. Częściowe ograniczenia, dotyczące pewnych miejsc lub godzin otwarcia sklepów, występują również w innych państwach, chociażby Francji czy Wielkiej Brytanii.